Viva

Samen op weg naar vitale en toekomstbestendige dorpen
Vierlingsbeek en Groeningen: ‘Van krimp naar groei’

Ook in Vierlingsbeek en Groeningen is de realiteit niet anders dan in andere dorpen. Er zijn steeds minder jongeren woonachtig, de middengroep is groot, maar wordt steeds ouder. Er vertrekken en sterven meer mensen dan dat er komen wonen en geboren worden. Kortgezegd: de demografische gegevens laten zien dat de dorp aan het ontgroenen en vergrijzen zijn.

Zijn onze dorpen nog toekomstbestendig en vitaal? Dat is de vraag waarover een aantal ‘sleutelfiguren’ uit het dorp zich momenteel buigen. Mensen uit het verenigings- en bedrijfsleven, de sport, de zorg, cultuur en woningbouw, etc. hebben hun krachten gebundeld en tijdens twee bijeenkomsten al gesproken over het hier en nu, maar ook, en vooral, over de toekomst van Vierlingsbeek.

Achtergrond
Voor beide dorpen is in oude gemeente Boxmeer is een dorpsvisie opgesteld waar niet veel mee gedaan is. Een gegeven is dat er in de veel grotere fusiegemeente Land van Cuijk 33 kernen zijn die allemaal iets willen. Als wij als Vierlingsbeek en Groeningen ook iets willen, dan moeten we daar heel helder en duidelijk in zijn. Wat willen wij als gemeenschappen, staan de inwoners achter dat plan en hoe willen we dat bereiken? 

Als kleine kern (minder dan 5000 inwoners) moeten we zorgen dat de leefbaarheid en toekomst voor ons dorp gegarandeerd is. Een grotere gemeente staat verder van ons weg. In alle kleine kernen is de demografische ontwikkeling negatiever dan in de grotere kernen. Bouwen zal, zo blijkt uit ervaring  na een fusie van gemeenten, in de regel veelal in de grotere kernen plaatsvinden. Maar in de regel hoeft niet voor het Land van Cuijk te gelden. Er liggen ook kansen. De gemeente Land van Cuijk vraagt naar bevolkingsinitiatieven (kernendemocratie.). Via deze initiatieven moeten we wensen aangeven, onderbouwd en wel. Deze geboden kans moeten we aangrijpen. 

Bevolkingspiramide
De bevolkingspiramide in zowel Vierlingsbeek als Groeningen is onevenwichtig. We zien een daling van geboortes, de middengroep krimpt, de aantallen ouderen worden de komende jaren steeds groter in aantal. De basis van de bevolkingspiramide wordt steeds smaller. Er ontstaat bovenin als het ware een ‘atoomwolk’, waarvan we moeten voorkomen dat die explodeert.  Het aantal inwoners daalt jaarlijks met gemiddeld 2 procent. In relatie met de woningbouw en locaties schort er iets. De woningvoorraad sluit niet aan op deze piramide. Veel ouderen willen wel verhuizen naar een andere woning, maar passende woningen zijn er niet of nauwelijks. Er Is geen doorstroom op de woningmarkt. Starters verlaten het dorp doordat er te weinig (betaalbare) woningen zijn. Velen staan ingeschreven bij de woningstichting.

Als gevolg daarvan komen er steeds minder aanmeldingen op de basisschool en kunnen ook andere  primaire voorzieningen onder druk komen te staan, winkels, horeca en verenigingen. Er ontstaat vanwege de vergrijzing en ontgroeningen ook een bestuurlijk probleem. De dorpen verliezen hun aantrekkelijkheid. Zorg voor senioren komt in de knel door een tekort aan vrijwilligers en mantelzorgers.  De neerwaartse spiraal dreigt het dorp verder naar beneden te brengen. Het aantal leerlingen op de basisschool is in de loop van de jaren reeds gehalveerd. Dit proces is al langere tijd aan de gang. 

Aanpak
We kennen de feiten en de oorzaken. Maar zijn er meer elementen? In werkgroepen wordt de komende tijd gekeken naar wat we kunnen gaan doen en wat willen op verschillende deelgebieden. Samen met de bevolking, in werkgroepen en onderzoeken. Die voorstellen ‘Naar een vitaal en toekomstbestendig dorp’ worden vervolgens per deelgebied uitgewerkt en vastgelegd in een nieuw, praktisch dorpsplan, dat vervolgens in een integraal advies, met daarin de onderwerpen die het meest urgent zijn, wordt voorgelegd bij de gemeente.

We bouwen samen eensgezind aan een nieuw toekomstplan voor onze dorpen. Niet als een eiland, maar in relatie tot de omgeving en de andere dorpen binnen de gemeente die complementair zijn aan elkaar. We willen niet alles in eigen dorp houden, maar wel behoud van de primaire voorzieningen, en kansen voor jong en oud om zich in Vierlingsbeek en Groeningen te kunnen vestigen en te kunnen ontplooien.

De tijd is nu rijp om gemeenschapskracht te tonen. We zoeken zowel in Vierlingsbeek als Groeningen mensen per thema, mensen die in werkgroepen dilemma’s durven te benoemen en mee willen helpen om per thema een organisatie op te bouwen. Geen ja-maar-, maar een nee-tenzij- houding is in dit proces naar toekomstbestendige en vitale dorpskernen de kerngedachte. Proactief, vanuit een positieve toekomstgedachte. Het is nog niet te laat. ‘Van krimp naar groei’ dient ons motto te zijn. 

Doet u mee?